26.9.10

Патување низ Македонија - Вевчани (Вевчански извори)

Вевчани  - Vevcani
Во близина на Струга, поткачено на подножјето на планината Јабланица се наоѓа селото Вевчани.
Во еден постар пост пишував за него – воодушевена од жителите, посакувајќи сите да бевме како Вевчанци. И во минатото и денес тие се справуваат со сите општествено-политички проблеми на свој начин – здружени и обединети – само на тој начин никој ништо не им може.
Самите за себе тие сметаат дека се чисти Македонци, потомци на античките, со што секако се гордеат, но не инсистираат да им го докажат на другите. Траги од населба има од 3.век пред нашата ера во местото наречено Селиште недалеку од денешната локација на селото. (зборовите Селиште и Вевчани имаат исто значење). Денес се смета дека Вевчани е типично мијачка населба, што повторно води кон античките Македонци, бидејќи и мијаците истото го мислат за себе. Впрочем, можеби и има некаква логика – сите мијачки села се сметени во вискоки и недостапни предели, заштитени во пазувите на планините и таму опстојуваат од најстари времиња (а не од Турско за да се заштитат од исламизација).
Во нашево време Вевчани е познато по „Вевчанскиот случај“ од 1987 година кога тогашната комунистичка власт сакала да ја каптира водата од изворите и да ја однесе до елитната населба Еленкамен, а жителите жестоко се спротиставиле. Поставиле барикади, а специјалните полициски единици тогаш за првпат употребиле електрични пендреци. Но, Вевчанци биле решени да одат до крај – тогаш ги прават својот пасош, своите пари – да можат да опстанат како посебна држава. Интересно – но и денес ништо не е сменето. Вевчани е посебна општина – со единствено населено место, селото Вевчани, опкружено од сите страни со општината Струга личи на недопирлив остров.
Таму се чуваат и негуваат старите традиции. Најпознат е Вевчанскиот карневал кој се смета дека е стар 1400 години, а се одржува на Василица, но од 2003 година се возобновуваат и Лазара и Ѓурѓовден кои биле традиционални се до педесеттите години кога почнале да се подзабораваат.
Христијанството е традиција која се негува уште од неговите почетоци. На мал простор тука има неколку светилишта, а интересно е што секаде, освен класичните христијански симболи е застапено сонцето од Кутлеш.
Вевчанци се подготвуваат да го направат селото пријатно за туристи. Посетителите се добредојдени и поздравувани од мештаните на стар, традиционален начин. Уште на влезот од Вевчани ве заплиснува бучавата и свежината на водата од која можеби нема да заспиете првата ноќ, но потоа влегува во свеста како нешто нормално и прекрасно. 

Вевчански извори (фотографиите може да се видат во поголема димензија ако кликнете на нив)
Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани - извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani

Вевчани извори - Vevcani
Од уредените Вевчански извори кои пленуваат со својата убавина, водата тече низ селото, низ дворовите на куќите користена за воденици и валавици во минатото – а денес тие се обновуваат како туристички атракции. 


No comments:

Post a Comment